Hibah dalam konteks Islam merujuk kepada pemberian harta atau harta pusaka kepada seseorang secara sukarela oleh pemiliknya semasa hidup, tanpa menunggu kematiannya. Hibah ini dilakukan dengan niat dan persetujuan yang jelas, dan ianya melibatkan pindah milik harta dari pemberi hibah kepada penerima hibah.
Beberapa hadis yang relevan tentang hibah dalam Islam antaranya adalah:
1. Diriwayatkan oleh Al-Bukhari dan Muslim dari Aisyah r.a., beliau berkata, “Rasulullah SAW memberikan hibah dan memberi sebahagian daripada harta tanpa berhenti pada bulan Sya’ban. Lalu, beliau memberikan harta kepada orang yang mempunyai hutang dan tidak menerima harta.” (Sahih al-Bukhari dan Muslim)
2. Dalam hadis yang lain, Rasulullah SAW bersabda, “Sesiapa yang memberikan hibah kepada ahli warisnya, itu adalah suatu kebajikan. (Dalam riwayat lain, Rasulullah SAW menyebut: “Hibah itu adalah suatu kebajikan, dan sesiapa yang melindungi dirinya daripada keperluan (kemiskinan), Allah akan melindungi dirinya pada Hari Kiamat.”)” (Sahih al-Bukhari)
Kenapa buat hibah? Beberapa alasan dan hikmah membuat hibah dalam Islam adalah:
1. Pengelakan Harta Daripada Pewarisan: Hibah membolehkan pemilik harta memberikan sebahagian daripada hartanya kepada orang lain semasa hidup, dengan cara ini, harta tersebut tidak akan termasuk dalam proses pewarisan dan pembahagian warisan.
2. Mengelakkan Pertikaian Warisan: Dengan memberikan hibah semasa hidup, pemilik harta dapat mengelakkan potensi pertikaian atau konflik di kalangan waris selepas kematiannya, kerana sebahagian harta telah diberikan dengan jelas kepada penerima hibah.
3. Amal Jariah dan Kebaikan: Hibah yang diberikan dengan niat yang ikhlas untuk mendapatkan keredhaan Allah merupakan satu bentuk amal jariah (amal kebajikan yang berterusan) yang memberi manfaat kepada penerima hibah dan masyarakat secara keseluruhan.
4. Memberikan Sokongan Kewangan: Hibah boleh diberikan kepada mereka yang memerlukan sokongan kewangan atau yang berhak menerimanya. Ia dapat membantu mengurangkan beban kewangan atau membantu dalam memenuhi keperluan tertentu.
5. Memupuk Kasih Sayang dan Ukhuwah: Memberikan hibah dapat memupuk rasa kasih sayang dan solidariti dalam masyarakat Islam. Ia mencerminkan semangat saling membantu dan peduli terhadap keperluan orang lain.
Dalam Islam, hibah adalah amalan yang diberkati asalkan dilakukan dengan niat yang ikhlas, penerima hibah dan pemberi hibah memahami sepenuhnya implikasi hukum dan syarat-syarat hibah dalam Islam.
